Uzun Yaşamın Sırrı: Kefir
Kefir, süt ve süt ürünleri grubunda yer alan fermente bir içecektir. Kafkasya’dan gelen kefir milli bir ürünümüzdür. Son yıllarda bilimsel çalışmaların gösterdiği sağlık üzerine olumlu sonuçlar doğrultusunda diğer ülkelerce de popüler hale gelmeye başlamıştır. Kefir; sütünün kefir mayasıyla (tanecikleriyle) mayalanması ile oluşur. Tadı ekşimsidir.
Araştırmacılar mucizevi içeriği sebebiyle Kafkasların uzun yaşam sırrının kefir olduğunu düşünmektedir. Bunu düşünmek için haksız da değiller!
Kefiri katkı maddesiz olarak marketlerden güvenle alabilir veya evde kendiniz de mayalayabilirsiniz.
İnek, keçi, koyun, incir, soya, pirinç ve hindistan cevizi sütleriyle yapılabildiği gibi bu sütlerin tam yağlı, yarım yağlı, yağsız seçenekleriyle de yapılabilmektedir. Kefir, kefir taneleriyle yapılmaktadır.
Bu taneleri yoğurt mayası bulduğunuz güvenilir yerlerden veya marketlerden alabilirsiniz. Evde kefir yapımı için: Kefir tanelerini süte oda sıcaklığında bırakın ve oda sıcaklığında 18-24 saat bekletin. Daha sonra mayalanan kefirinizin içinden kefir tanelerini tekrardan kullanmak için süzün ve kurutarak +4 derecede muhafaza edin. Mayalanmış kefirinizi buzdolabına kaldırıp soğuduktan sonra tüketin. 1 bardak kefir ortalama 110 kaloridir. Zayıflamak isteyenler için de vazgeçilmez bir ara öğün olan kefiri her gün tüketmeyi unutmayın!
Kefir Neden Bu Kadar Değerli ?
Öncelikle probiyotik nedir ona bakalım. Probiyotikler, yeterli miktarda olduklarında kişiye yarar sağlayan canlı mikro organizmalardır. Probiyotikler yani yararlı bakteriler, bağırsak florasını düzenleyerek canlıyı pek çok ciddi hastalıktan korur.
Antibiyotiğin zararlarını en aza indirir, B ve K vitaminlerinin üretilmesine yardımcı olur. Zararlı bakteri ve toksinlerden korur, kanseri önleyici ve tedavi edici etkileri de son araştırmalarda gün yüzüne çıkmıştır.
Kefir yüksek miktarda probiyotik içeriğiyle dikkat çekmektedir. Öyle ki yoğurtta 2 çeşit probiyotik bulunurken kefirde bu sayı 40’ın üzerindedir! Kefir B1, B12 vitamini, K vitamini, folik asit ve fosfordan da zengindir. Kefir taneleri laktik asit bakterileri (laktobasilli, lactococci, leocontocs), asetik asit bakterileri ve kazeinle kümelenmiş maya karışımından oluşmaktadır. Taneciklerin kuru ağırlığının %13’ü protein, %24’ü polisakkarit ve kalanı da bilinmeyen komponentlerden oluşmaktadır.
Kefirin içeriğindeki sütün laktozu fermente sırasında %75 azaldığı için ve süte oranla mide gazında %70 oranında azalma sağlamasıyla laktoz intoleransı olan bireyler de güvenle tüketebileceği bir içecektir. Buna rağmen son zamanlarda laktozsuz kefir de marketlerde yerini almıştır. Kefir, bağırsak florasındaki yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlayarak bağırsak sorunlarının çözümünde fayda sağlar. Mide asidini azaltmada ve sindirimi kolaylaştırmada yardımcıdır. H.pylori bakterisinin üremesini yavaşlatma etkisiyle ülser tedavisinde kullanılabilmektedir. Bağışıklık sistem düzenlemesi, antienflamatuar, antibakteriyel, antikanserojen, antidiyabetik, antialerjik, antioksidatif, antigenotoksik etkilere sahiptir. Ayrıca kan basıncını düzenlemesi, kolesterol düşürmesi, kemik kütlesi artışı sağlamasıyla da dikkat çekmektedir.
Bir diğer dikkat çeken özelliği ise
içeriğindeki vitamin kompleksi ve zengin probiyotik çeşitliliğiyle hafif bir sinir yatıştırıcı ve depresyon azaltıcı oluşudur.
Kanser önleyici etkileriyle de oldukça dikkat çeken kefir son zamanlarda birçok araştırmanın konusu olmaktadır. Bağışıklık sistemini güçlendirmesiyle kanser başlamasını yavaşlatma etkisi tespit edilmiştir. Yapılan bir çalışmada ağız yoluyla kefir verilen farelerde tümör büyümesinin %64,8 azaldığını ve immünoglobulin A düzeylerinin de yükseldiği saptanmıştır. Kefirin içerdiği proteinlerin de tümör karşıtı etkinliği gösterilmiştir.
Son olarak güçlü bir antioksidan içeriği ve kronik hepatitte tedavi edici etkileriyle bilinen kefir bu sıralar tüm dünyanın dikkatini çekmektedir. Kefirin yüksek besin değerleri ve sağlık yararları oldukça çoktur. Bu sebeple küçük çocuklar, hamile ve emziren kadınlar, hasta, yaşlı insanlar ve laktaz eksikliği olan bireyler için tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Kaynak:
1- Cagındı Ö, Otles S. “Kefir: A Probiotic Dairy-Composition, Nutritional and Therapeutic Aspects”, Pakistan Journal of Nutrition, 2003, 2 (2): 54-59.
2- Gündüz G. “Mikrobiyom, Kefir ve Yaşlanma”, Medical Journal of Western Black Sea, 2017, 119-124.
3- Köroğlu Ö, Bakır E, Uludağ G, Köroğlu S, Dayısoylu K. “Kefir ve Sağlık”, KSÜ Doğa Bil. Derg, 18(1), 2015.
4- Yalçın NF, Işık MK. “Kefir; Ürün Özellikleri ve İnsan Sağlığına Etkisi”, Adıyaman Üni. Sağlık Bilimleri Derg, 2017; 3(1):439-452
Dyt. Ecem Özge UÇAR
Sağlıcakla Kalın
