Türkiye’de 130 bin hekim, 150 bin de hemşire görev yapıyor. 2023’te ihtiyaç duyulacak toplam hekim sayısının 200 bini, hemşire sayısının da 315 bini bulması bekleniyor. Özel sektör yatırımları, yeni kurulacak şehir hastaneleri sebebiyle sağlık personeline olan talep artacak. Her branşta hekim, hemşire, hasta bakıcıya ihtiyaç doğacak. Kimi branşlarda da mesela, ağız ve diş sağlığı teknikliği gibi, arz fazlası yaşanacak.

Sağlık sektörü Türkiye’de 600 bin kişiye istihdam sağlıyor. Bu kişilerin yaklaşık 130 binini hekimler oluşturuyor. Hemşire sayısı ise 2012-2013 yıllarında artarak 150 binlere çıkıyor. Fakat rakamlar halen yeterli değil. 2023’te ihtiyaç duyulacak hekim sayısı 200 bine, hemşire sayısı da 150 binden 315 bine çıkacak.

Türkiye’de yıllardır hemşire açığı sıkıntısı yaşanıyor. Özel sektör bu açığa çare bulmak için kendi personelini kendisi yetiştiriyor. Özel hastaneler kendi içlerinde kurdukları üniversite hastaneleri ve hemşirelik yüksekokulları ile kendi personelini kendileri yetiştiriyorlar.

Ayrıca özel sektörde hemşire sirkülasyonu da çok yüksek. Hemşireler daha fazla ücret ve daha rahat çalışma koşulları sebebiyle devlet hastanelerini tercih ediyorlar. Önümüzdeki yıllarda açılması planlanan şehir hastaneleri de özel sektörden hemşire çekecektir. Kısacası hemşireler paylaşılamamaya devam edecek.

İşsiz kalma dertleri yok
İşsizlik oranının yüzde 11.3 olduğu Türkiye’de, hemşirelerin işsiz kalma derdi yok. Ama gençler tarafından yeterince bilinmiyor ve talep görmüyor. Bir hemşire çalıştığı lokasyona, deneyimine ve uzmanlığına göre brütte 2.000 TL’den 6.000 TL’ye kadar kazanabiliyor.
Hemşireliğin bir çok alanında ihtiyaç var, ama belirli uzmanlıklardaki hemşireleri bulmak çok daha zor. Örneğin organ naklinde tecrübeli hemşire bulmak kolay değil, kemik iliği nakli hemşiresi, pediatrik kemik iliği nakli hemşiresi bulmak çok zor.
Aynı şekilde ebelik de bulunması zor pozisyonlardan. Çok zor bulunduğu için maaşlar da sürekli artıyor. Çalışılan lokasyona göre değişmekle birlikte bugün bir ebe brütte 3.500-4.000 TL maaşa kadar çıkabiliyor.

MLP Care 2017’de 5 hastane açacak
MedIcal Park, Liv Hospital, VM Medical Park hastanelerini ve İstinye Üniversitesi’ni bünyesinde barındıran MLP Care’in bugün 28 hastanesi var. Toplam çalışan sayıları 15 bin 600. Bu kişilerin 2 bini hekim, 3.400’ü hemşire, geri kalanı da hasta bakıcılar ve idari kadrolardan oluşan diğer sağlık personeli. MLP Care İK Grup Koordinatörü Öykü Tükenmez, 2017’de 5 hastane daha açacaklarını söylüyor: “İstanbul’da Florya, Topkapı ve Pendik’te, Anadolu’da da Samsun ve Mersin’de hastane açacağız. Minimum 2 bin 500 kişiyi işe alacağız.”

Geçen yıl kendi personelini yetiştirmek için kendi üniversite hastanelerini kurduklarını söyleyen Tükenmez, “Yılda yaklaşık 33 bin sağlık personeli mezun oluyor. Sağlık liselerinden, yüksekokullardan mezun olanlar 2023’teki ihtiyacı gidermeye yetmeyecek. Onun için de sağlık kuruluşları kendi yüksekokullarını açabiliyorlar, biz de geçen yıl İstinye Üniversitesi’ni kurduk. Orada bir hemşirelik meslek yüksekokulu da kuruldu aynı zamanda. Hedefimiz hem sektöre insan kaynağı sağlamak hem de orada yetiştirdiğimiz kişileri kurum bünyesinde istihdam edebilmek” diyor.

Medicana yurtdışı dahil 10 hastane açacak
İstanbul, Konya, Ankara, Samsun ve Sivas’ta 11 hastane ile hizmet veren Medicana, 5 bine yakın kişiye istihdam sağlıyor. Akademik kadro dahil 700’ün üzerinde hekim, 2 bin 500’ün üzerinde hemşire ve diğer sağlık personeli var. Önümüzdeki 5 yılda, 5’i yurtiçinde 5’i yurtdışında olmak üzere 10 yeni hastane yatırımı planlanıyor. Bunlardan ikisi 2017’de hizmete girecek.

5 yıl sonunda çalışan sayısının 10 bine ulaşması bekleniyor. Türkiye’de hekim ve hemşire açığının devam ettiğini ve en fazla sağlık kadrolarının temininde güçlük yaşandığını söyleyen Medicana Sağlık Grubu yetkilileri, “Son yıllarda sağlık sektöründe nitelikli işgücü bulma konusunda sıkıntılar yaşanıyor. Sağlık kadrolarında yetişmiş, nitelikli iş gücü ile birlikte insan kaynakları, pazarlama, otelcilik hizmetleri gibi alanlarda orta ve üst düzey yöneticilere de fazlasıyla talep olacak” diyor.

‘Her alanda istihdam sağlıyoruz’
Amerikan Hastanesi, Koç Üniversitesi Hastanesi ve MedAmerikan Tıp Merkezi’ni bünyesinde barındıran Vehbi Koç Vakfı Sağlık Kuruluşları’nın 2.500 çalışanı var. 2016’da 600’ün üzerinde kişiyi işe aldıklarını söyleyen Amerikan Hastanesi İK Müdürü Önder Birgül, “2017 yılı sonuna kadar 550 kişilik işe alım planı yaptık. Alımların yarısı hemşirelik kadrolarına yapılacak. Sağlık sektörü deyince akla doğrudan tıbbi bölümler ve hemşirelik gibi alanlar geliyor. Ancak finanstan bilgi teknolojilerine, operasyondan işletme yönetimine kadar birçok alanda istihdam sağlıyoruz” diyor.

Yan dallar bile spesifik uzmanlıklara evriliyor
YAKLAŞIK 2 bin hekimi bünyesinde barındıran, MLP Care Grubu, yeni açılacak 5 hastane ile 1.000 hekimi daha işe alacak. MLP Care Hekimlik Hizmetleri Direktörü Şerif Köksal, “Akademik özellikleri yanında, mesleki becerileri, başarı oranları, iletişim yetenekleri ve hasta iletişimi özellikleri bakımından iyi ve iyi üzeri olan hekim profilini arıyoruz. Diğer yandan, gün be gün ortaya çıkan yeni yan dallar var. Artık çocuk sağlığı ve hastalıkları branşının 13 yan dalı olduğu bir döneme girdik, hatta bu durum bazı yan dallar için dahi geçerli. Yani yan dallar bile belirli alt spesifik uzmanlıklara evrildi. Bu yeni eklenen bazı spesifik yan dallara ait hekimlerin temininde güçlükler var tabii ki” diyor. Şimdi olduğu gibi 2017 ve sonrasında da her branşta, akademik motivasyonunu yitirmemiş iletişimi güçlü hekim profilinin yıldızının parlayacağını söyleyen Köksal, daha da önem kazanacak uzmanlıkları şöyle sıralıyor:

– Koruyucu hekimlik uygulamalarının, işyeri sağlığı kavramının yükseleceğinden referansla pratisyen hekimler,
– İleri yaşlarda görülen kronik hastalıklara ilişkin uzmanlık dalları,
– Beslenme alışkanlıkları, sedanter yaşam şekillerinden kaynaklanan metabolik sonuçlu hastalıklara yönelik uzmanlık dalları,
– Meslek hastalıkları ile ilişkili uzmanlık dalları giderek daha önem kazanacak.

2023’te hangi alanda, kaç uzmana ihtiyaç olacak
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı 2023 Yılı Sağlık İş Gücü Hedefleri ve Sağlık Eğitim Raporu, bakanlığın 2023 yılı iş gücü hedefleri ile eğitimdeki mevcut durumun devamı halinde oluşacak arzı karşılaştırıyor. Raporda kullanılan 2023 hedefleri, Bakanlığın “Sağlıkta İnsan Kaynakları 2023 Vizyonu” adlı yayınında belirtilen hedefler doğrultusunda belirlenirken, eğitimde mevcut durumun devamı halinde oluşacak arz hesaplanırken ÖSYM istatistikleri kullanılarak projeksiyonlar yapıldı.

Buna göre, eğitimdeki mevcut durumun devamı halinde oluşacak arzın bazı meslek gruplarında hedefin üzerinde, bazılarında altında olduğunu; bazı mesleklerde bir denge varken bazılarında ise çok büyük farkların bulunduğunu gösteriyor. Örneğin, okulların mevcut kontenjanlarının ve öğrenci alım sayılarının devamı halinde ağız ve diş sağlığı teknikerliği mesleğindeki arz, ihtiyacın yarısını karşılarken, laboratuvar teknisyenliği ve teknikerliğinde arz, ihtiyacın yaklaşık 2,5 katı kadar olacak.

Burcu Özçelik Sözer
Hürriyet