Zencefil tropikal iklimlerin bereketli topraklarında yetişen yumru köklü bir bitkidir. Asya, Çin ve Hindistan’da çokca tüketilen zencefil birçok bitkisel şifa uygulamasında kullanılır. Hazımsızlık, bulantı ve diyare olmak üzere birçok rahatsızlıkta kullanılan bu bitkinin bağırsaklarda biriken ve atılamayan gazlarının kolayca atılmasını sağlamak gibi özelliği de vardır.
2014 yılında yapılan bir araştırma yüksek tansiyonlu bireylerde zencefilin sistolik ve diastolik basıncı düşürdüğü ortaya çıkmıştır. Kanın yapısını akışkan hale getirir ve böylece kalp ritminin düzene girmesini sağlar. Bu özelliğinden dolayı tansiyon düşürücü ilaç kullananlar zencefil tüketirken doktora danışmalıdır.
Düzenli olarak alınan zencefilin doğal bir ağrı kesici etkisi vardır. 2014 yılında yapılan bir araştırmada günlük düzenli alınan zencefilin egzersize bağlı kas ağrılarını %25 oranında azalttığı ortaya çıkmıştır.
Zencefil içindeki “gingerol” bileşiği sayesinde glikozun hücrelere taşınmasını sağlayıp kan şekerini düşürür. İnsüline hassasiyeti artırır. Böylece glisemik kontrolü sağlamada destekleyici bir özelliğe sahiptir. Sidney Üniversitesi Eczacılık Fakültesi tarafından yapılan bir araştırmada 30 gün boyunca günde 3 gram zencefil tozu tüketen şeker hastalarının kan şekeri, trigliserid, toplam kolesterol ve LDL kolesterol seviyelerinde önemli düşüşler tespit edilmiş. Bu etkiye sahip olduğu için kan şekerini düşürücü ilaçlar kullanan şeker hastası olanların zencefil kullanırken doktorlarına danışmaları gerekir.
Yaş zencefil üst solunum yolları enfeksiyonlarında olumlu etki gösterir. Columbia Üniversitesinde yapılan bir çalışmaya göre zencefildeki “6-shogaol” bileşeni yaygın olarak kullanılan bir astım ilacı olan “isoproterenol”ün etkisini artırarak kullanımdan sonra çok daha fazla ferahlık ve nefes alıp verme kolaylığı sağlıyor. Bu bileşen iltihaplanmayı önleyen bazı özel bileşenleri (6-gingerol, 8-gingerol and 6-shogaol) kapsadığından astım belirtilerini hafifletmek için zencefil kullanıp kullanamayacağınızı veya ne şekilde kullanmanız gerektiğini (takviye, çay, gıda, toz…) doktorunuza danışmanız daha doğru olacaktır.
Zencefil karbonhidrat, bitkisel yağ , A vitamini ve C vitamini açısından oldukça zengindir. Ayrıca kalsiyum, demir, fosfor, magnezyum gibi maddeleri barındırır.
2 yaşından küçük çocuklarda kullanılması önerilmeyen zencefilin yetişkin bireyler için günlük tüketilebilecek miktarı 4 gramı geçmemelidir. Bu doz geçilirse yaygın olarak göğüs yanması şikayeti görülür.
Bu kadar faydasını saydığımız zencefili çay olarak tüketmenin yanında yoğurt, bal gibi besinlere karıştırarak yada toz halini salatalara ekleyerek kullanabilirsiniz.
Diyetisyen Sena ALTUNTAŞ
