Tatlı Krizlerinin Nedeni

Geceleri çikolata yemeden uyuyamıyor ya da tatlı yemediğiniz zamanlarda kendinizi sinirli mi hissediyorsunuz? Beslenme alışkanlıklarınızdaki hatalar veya insülin metabolizmanızdaki bir bozukluk, tatlı krizleri oluşmasına neden oluyor olabilir.
•       Yemeklerden hemen sonra tatlı yeme isteği,
•       Yemek sonrası uyuma ihtiyacı,
•       Halsizlik, yorgunluk, sinirlilik,
Beslenmenize dikkat ettiğiniz halde kilo kontrolünüzü sağlayamıyorsanız, insülin metabolizmanızda ters giden bir durum olabilir.

İNSÜLİN NEDİR?
İnsülin, pankreastaki beta hücreleri tarafından salgılanan ve kan şekerini düzenleyen bir hormondur.
Tükettiğimiz karbonhidratlar, sindirildikten sonra vücudumuzda bulunan enzimler tarafından parçalanarak glikoza dönüştürülür.
Pankreastaki beta hücreleri, sindirim sonrası kana karışan glikoz tarafından uyarılarak, glikozun hücre içine (kas, karaciğer, yağ dokusu) girmesini sağlayan ve kan şekerini düzenleyen insülin adlı hormonu üretmeye başlar. Hücre çeperinde bulunan insülin, glikozun hücre içine girmesine yardımcı olarak, enerji kaynağı olarak kullanılmasını sağlar.
Glikoz hücre içine giremediğinde, kandaki düzeyi yükselerek Hiperglisemiye (kan şekerinin yükselmesi) neden olur.
Tam aksi durumda ise Hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi) meydana gelir.

Tatlı Krizleriyle Baş Edebilmek İçin Kan Şekeri Takibinin Yanı Sıra, Beslenme Alışkanlıklarında Da Değişikliğe Gidilmesi Önem Teşkil Etmektedir.

BASİT KARBONHİDRATLARDAN UZAK DURUN
Sofra şekeri, reçel, bal, marmelat, pekmez, hazır meyve suları, pasta, kek, tatlı, şekerli bisküvi, çikolata, helva gibi Basit Karbonhidratlar kan şekerinin çok ani yükselip, çok ani düşmesine de neden olur.
Bulgur, tam tahıllı ürünler, kuru baklagiller ve  kepekli ürünler gibi Kompleks Karbonhidrat içeren besinler ise  kan şekerini daha yavaş yükselttiğinden, kan şekeri düzeninin sağlanmasında daha etkilidir.

Alışveriş yaparken, satın almayı düşündüğünüz besinlerin size uygun olup olmadığını öğrenmek için ‘içindekiler’ kısmını mutlaka okuyun.
İçeriğinde Glikoz, Sukroz Veya Şeker Bulunan Yiyecekleri Satın Almadan Önce, Marka Ve Besin İçeriklerini Not Ederek Diyetisyeninize Danışın.

ARA ÖĞÜN TÜKETİMİNE ÖZEN GÖSTERİN
Ana öğünlerdeki besin tüketimini azaltmak ve açlık hissinizi bastırmak için ara öğün tüketimine özen gösterin.
Az az ve sık sık beslenmek, uzun süre açlıktan kaçınmayı ve kan şekerinin düzenini sağlar.
Ara Öğün Tüketiminin, Atıştırmakla Karıştırılmaması Gerekir.
Ara öğün saatleri düzensiz olmamalıdır. Aksi takdirde metabolizma hızının artmasına yardımcı olan ara öğünler, ters etki gösterir. Düzensiz saatlerde sürekli atıştırmak, uzun süreli insülin salınımında problem yaratır ve insülin direncine neden olur.
POSA TÜKETİMİNİ ARTIRIN
Sebze, meyve, tam tahıllı ürünler ve kepekli ürünler gibi yüksek miktarda posa içeren besinler, midenin boşalma hızını yavaşlatarak tok kalmayı sağlar ve kan şekerinde meydana gelebilecek ani yükselmeleri engeller.
Kuru baklagiller, yulaf ve portakal gibi çözünür posalar, kan şekerinin düzenlenmesinde çözünmez posalardan daha etkilidir.
Günlük Beslenme Planında 25-30 Gr Posa Yer Almalıdır.

AÇ KARNINA MEYVE TÜKETMEMEYE ÖZEN GÖSTERİN
Bozulmuş Glikoz Toleransı, Hipoglisemi Ve İnsülin Salınımında Bozukluk Gibi Şikâyetleriniz Varsa, Tatlı İsteğinizi Azaltmak İçin Tek Başına Meyve Tüketmemeye Özen Gösterin.
Meyvelerde bulunan fruktoz (meyve şekeri) yavaş emildiği için, postprandiyal (YEMEK SONRASI) glukoz ve insülin yanıtı düşüktür. Diyabetik bireylerde % 15-20 fruktoz tüketimi, açlık, total kolesterol ve LDL kolesterol düzeylerini arttırmaktadır. Fruktoz, vücutta glikozdan daha farklı bir yolla işlem gördüğü için, kan şekeri üzerindeki etkisi glikoz ile aynı değildir.

Tatlıyı Hayatınızdan Çıkarmadan Da, Damak Tadınızı Ve Beslenme Alışkanlıklarınızı Değiştirebileceğinizi Unutmayın. Bunun İçin Miktar Ayarlamanız Yeterli Olacaktır.
•       Şerbetli, hamurlu tatlılar yerine sütlü tatlıları tercih edin.
•       Tatlılarda kullandığınız şeker miktarını azaltarak, lezzet katmak için vanilya, kakao gibi aromaları tercih edin.
•       Çikolata paketinin tümünü tüketmeye engel olamıyorsanız, kalıp çikolatalar yerine küçük parçalar halinde satılanları tercih edin.
•       Tekrar tekrar tatlı tüketmek istediğinizde, odak noktanızı değiştirin ve aklınızı meşgul edecek uğraşlar bulun. Ancak aynı uğraşı her seferinde tekrar etmeyin ki, meşguliyetiniz bir süre sonra tatlıyı çağrıştırmasın

Yazar : Diyetisyen NAZLI KOŞAR