Tarçının Tip 2 Diyabet Üzerindeki Etkisi
Tip 2 Diyabet tüm dünyada en yaygın olarak görülen ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da kabul edilen metabolik bir hastalıktır. Tip 2 diyabet hastalarında kan glukoz seviyelerinin kontrol altında tutulması yaşam kalitelerini arttırmada en önemli etkendir. Kontrol edilemeyen kan glukoz seviyelerinin körlük, böbrek hasarı ve sinir harabiyetine neden olduğu da artık kanıtlanmıştır. Kalp hastalıkları da kontrol edilemeyen Tip 2 diyabet hastalarında görülen bir diğer risk faktörüdür.
Kontrolsüz diyabet, hiperglisemiye yol açarak zamanla başta kalp-damar sistemi, göz, böbrek, sinir sistemi olmak üzere vücudun bütün sistemlerini etkileyen komplikasyonların gelişmesine neden olur. Ayrıca, diyabetli hastalarda infeksiyon gelişme riski, diyabeti olmayanlara oranla daha yüksektir. Kardiyovasküler hastalıkların prevalansı, insidansı ve mortalitesi diyabetli hastalarda, diyabeti olmayan akranlarına kıyasla 2-8 kat daha yüksektir. Tüm dünyada böbrek yetersizliğinin ve travma-dışı amputasyon olgularının en yaygın nedeni diyabettir. Diyabetli hastalarda alt ekstremite amputasyon riski diyabeti olmayanlara oranla 25 kat yüksektir. Özellikle gelişmiş ülkelerde diyabet en sık görme kaybı ve körlük nedenlerinden biridir.
Obez ve Tip 2 Diyabet hastalarında yapılan deneysel çalışmalar, tarçın tüketiminin trigliserid, toplam kolesterol ve düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) serum seviyelerini düşürdüğü görülmektedir. Tarçının Tip 2 diyabetli hastaların durumlarını yönetmede de önemli ölçüde etkili olduğu düşünülmektedir.
Hangi Tarçın Türü Ne Kadar Tüketilmelidir?
Tarçın, Asya kültüründe geleneksel olarak hasat edilen bir ağaçtır. Tarihi 4000 yıl öncesine dayanan en eski bitkisel ilaçlardan biridir. Seylan tarçını (Cinnamomum zeylanicum) ve Çin tarçını (Cinnamomum cassia) olmak üzere iki önemli türü vardır. İnsülin mekanizması üzerinde etkili olan tarçın türü ise Çin tarçınıdır.
Tarçının yararlı olabilmesi için kullanılan miktar ve sürenin önemli olduğu, asgari etki için günde en az 1-2 gram Çin tarçınının bir-iki ay kullanılması gerekliliği belirtilmektedir. Kan şekeri normal olan kişilerde kan şekeri üzerinde herhangi bir etkisi görülmediği, sadece Tip 2 diyabetikler ve prediyabetiklerin kan şekeri üzerinde etkili olduğu çalışmalar sonucunda görülmüştür.
Bizim mutfağımızda kullanılan tarçın tipi uçucu yağında bulunan öjenolün verdiği güzel aroma nedeniyle Seylan tarçınıdır. Halbuki kan şekeri ve insülin direnci üzerinde etkinliği tespit edilen tarçın türü ise Çin tarçınıdır. Çin tarçını uçucu yağında öjenol bulunmadığı için kokusu Seylan tarçını kadar çekici değildir. Kan şekeri üzerinde etkili bileşenlerden biri olan sinnamaldehit oranı Çin tarçınında daha yüksek orandadır. Dolayısıyla diyabet hastaları için Çin tarçını tercih edilmesi daha doğru olacaktır. Bir diğer dikkat çekici sonuç ise, Çin tarçınının etkisinin metformin ile aynı seviyede bulunmuş olmasıdır. Diğer taraftan, yenilen tarçın tozu miktarının abartılması ile kumarin içeriğine bağlı bazı yan etkilerin görülme riski söz konusudur Bu nedenle, çay şeklinde demlenip içilmesi ya da sulu özütünü içeren kapsüllerin tercih edilmesi daha doğru bir uygulama olacaktır.
Kaynaklar
- Mirfeizi, M. Mehdizadeh Tourzani, Z. Mirfeizi, Z. Asghari Jafarabadi, M. Rezvani, H. Afzali, M. Gholami, M. (2015). Controlling diabetes mellitus type 2 with herbal medicines: A Triple blind, randomized clinical trial of efficacy and safety. Controlling T2DM with Herbal Medicine.
- Ashley N. Hoehn ve Amy L. Stockert. (2012). The Effects of Cinnamomum Cassia on Blood Glucose Values are Greater than those of Dietary Changes Alone. Nutrition and Metabolic Insights. 2012:5 77–83
- C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Diyabet Programı. 2015-2020
- Bruna P. Lopes, Thaiane G. Gaique, Luana L. Souza, Gabriela S. M. Paula, George E. G. Kluck, Georgia C. Atella, Anne Caroline C. Gomes, Naomi K. Simas, Ricardo M. Kuster, Tania M. Ortiga-Carvalho, Carmen C. Pazos-Mouraa and Karen J. Oliveira. (2015). Cinnamon extract improves the body composition and attenuates lipogenic processes in the liver and adipose tissue of rats. Food Funct., 2015, 6, 3257–3265
- Bingöl, N. ve Akbulut, G. (2012). Tip 2 Diyabet ve Tarçın. Bozok Tıp Derg. 2012:3 39-46
