Okul çağında beslenme – Nisa Gizem TATLI

Okul Döneminde Beslenme

Okulların açılmasının yaklaştığı bu dönemde çocukların okul da ve okul döneminde sağlıklı beslenmesi hem büyüme ve gelişimlerinin sağlanması hem de çocukluk dönemin de başlayarak sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazanması açısından oldukça önemlidir.

Sağlıklı beslenme alışkanlığının kazanıldığı en önemli yer aile olsa da okul dönemin de çocukların zamanlarının büyük bir çoğunluğunu okulda geçirdikleri için bulunduğu ortam ve çevresindeki bireyler de çocukların okul döneminde beslenmesinde oldukça önemli bir etken olacaktır. Ancak yine de buradaki en büyük görev anne ve babaya kısacası aile fertlerine düşmektedir. Çocuğun ilk rol model aldığı kişiler aile fertleridir. Bu nedenle çocuklara öncelikli olarak ev içerisin de sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Yetersiz ve dengesiz beslenme çocuklarda hem zihinsel hem de bedensel geriliğe neden olmaktadır.

Dengesiz beslenmenin bir diğer sonucu da çocukluk çağı obezitesine neden olmasıdır. Çocukluk çağı obezitesi yetişkin obezitesinden daha tehlikelidir. Bunun nedeni ise yetişkin döneminde yağ hücrelerinin büyümesi ile obezite gerçekleşmekte iken çocukluk dönemin de yağ hücresi sayısı artmaktadır. İlerki dönemlerinde ise obeziteye yakalanma riskleri bu duruma bağlı olarak artmaktadır.

Sağlıklı beslenmenin ilk kuralı ise sağlıklı ve dengeli sabah kahvaltısından geçmektedir. Sabah kahvaltısı yapan çocukların yapmayanlara göre anlama ve kavrama yeteneklerinin ve fiziksel gelişimlerinin daha fazla olduğu yapılan araştırmalar ile kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra güne sağlıklı bir kahvaltı ile başlayan çocukların ilerki yaşantıların da obeziteye yakalanma riskinin de daha az olduğu kabul görmüş bir gerçektir.

Kalsiyum ve D Vitamini

Çocukluk dönemin de büyüme ve gelişme hızlı olduğu için bu dönemde çocukların kalsiyum ve D vitamini ihtiyaçları da artmaktadır. Bu nedenle kahvaltı için en iyi tercih olan besinler süt, peynir ve önemli protein kaynağı olan yumurtadan geçmektedir. Yine temel enerji maddesi olan karbonhidratlarda es geçilmemelidir. Beyaz peynirle yapılan tost yanına fındık ceviz içi taze sıkılmış bir meyve suyu ideal kahvaltı örneklerinden olacaktır.

Çocukluk dönemi beslenmesin de dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da çocuklara sevmedikleri ve yemekte zorlandıkları besinler konusun da baskı yapılmamalıdır. Onların istek ve damak zevklerine saygı gösterilmeli ve sevmedikleri ya da tüketmeyi reddettikleri besinleri farklı şekillerde hazırlayarak sunulması gerekmektedir.

Faydalı bir besini tüketmeyen çocuğa baskı uygulamak onu besinden tamamen uzaklaştıracak ve büyüme ve gelişimini bu durum olumsuz yönde etkileyecektir.

Örneğin haşlanmış yumurta tüketmeyen bir çocuğa yumurtayı zeytinyağı ile hazırlanan peynirli omlet şeklinde sunmak he o besini sevmesini hem de o besinin faydalarından yararlanmasını sağlayacaktır.

Tam gün okulda olan çocukların öğle yemekleri ve ara öğünleri de oldukça önemlidir. Öğle yemeğini okulun kantini ya da yemekhanesinde tüketen çocuklar için doğru seçimler yapılmalıdır. Yemekhane olanağı dengeli beslenmeye yardımcı olacaktır. Örneğin çocuk öğle yemeğinde yemekhaneden makarna yiyorsa bu makarna mutlaka peynirli ya da kıymalı şekilde olmalıdır. İçecek olarak gazlı ve şekerli içeceklerden tamamen uzak durulmalı ve ayran, kefir, yoğurt, cacık vb. besinler tercih edilmelidir. Bunların kontrolü mutlaka hem okul görevlileri hem de aileler tarafından yapılmalıdır.

Beslenme çantasını evde hazırlamak ise en sağlıklı ve dengeli olan yöntemdir. Evde hazırlanan tahıllı ekmekler arasına ızgara et, tavuk, ton balığı ya da peynirle hazırlanan sandviçlerin yanına yine ayran gibi içeceklerde doğru olacaktır ayrıca beslenme çantasına taze meyve ve yağlı tohumlar( ceviz, fındık, fıstık) koymak doğru olacaktır. Bunun yanı sıra pekmezle hazırlanan ve içerisine kuru üzüm ceviz ve fındığın koyularak yapılacak kurabiyelerin yanında süt içilmesi yine doğru ve sağlıklı beslenme çantalarına örnek olacak besinlerdir. Bunların yanı sıra evde yapılan meyveli kek, poğaça yine beslenme çantası için güzel alternatif besinler olacaktır. Beslenme çantalarına koyulan bu tür besinlerin çocukların fast food tüketiminden uzak durmasında da etkili olacaktır.

Çocukların duyduklarını değil gördüklerini yaptıkları asla unutulmamalı onlara sağlıklı besinler hazırlarken aynı zamanda bu besinleri ailelerinde tüketmesi gerektiğini unutmamalıyız.

Hangi yaş Grubun da olursanız olun sağlıklı beslenme planı kişiye özgü olmalıdır. Geleceğimiz olan nesillerin sağlıklı bir birey olmaları için sağlıklı ve doğru beslenmeleri gerekmektedir. Sağlıklı beslenmeyi de en doğru bir şekilde diyetisyeninizden öğrenebilirsiniz

Nisa Gizem TATLI
Sağlıklı günler.