KORTİZON KULLANIMINDA BESLENME
Kortikosteroidler (kortizon, prednizon, deksametazon v.b.) vücutta böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormon olan kortizole benzer steroid yapıda ilaçlardır.
Halk arasında ismi en bilinen kortizondur Kortizon tedavisi, vücudun kortizonu yetersiz ürettiğinde ya da hiç üretim yapılmadığında dışarıdan verilen kortizon takviyesidir.
Vücuttaki görevi karbonhidratı ve yağ metabolizmasını düzenlemektir.
Kortizon sabah erken saatlerde alınması vücuttaki hormon dengesinin bozulmaması açısından önemlidir. Kortizon tedavisi sırasında gerekli önlemler alınmazsa hastaların yaklaşık yarısında kemik erimesi (osteoporoz) görülür. Kemik erimesini önlemek için:
Sigara bırakılmalıdır, alkol ve kafein kısıtlanmalıdır.
Kemik yapımını uyardığı için mümkün olduğunca egzersiz yapılmalıdır, hareketsiz yaşam tarzından kaçınılmalıdır.
Yüksek miktarda kalsiyum içeren içeren gıdalar tercih edilmelidir: Süt, yoğurt, tuzsuz peynir, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum açısından zengin kaynaklardır.
* (Ek olarak kalsiyum ve D vitamini ilaç desteği doktorunuzun gözetiminde)
Kortizon kan şekerini yükseltir. Kortizon alan hastalarda vücuttaki şeker metabolizması bozulduğundan tatlı ve yağlı besinlere olan istek ve iştah artar. Bu yüzden tatlı, yağlı, hazır paketli ürünlerden olabildiğince uzak durulmalıdır. Bu dönemde daha az işlenmiş gıda ve daha fazla taze besin tüketilmelidir. Şeker ve tatlı ihtiyacı, taze meyve ve kuru meyvelerden karşılanabilir.
-Kortizon kan yağlarını yükselttir. En fazla trigliserid isimli yağlar artar ama LDL (kötü kolesterol) ve HDL (iyi kolesterol) artışı da gözlenebilir.
Yağdan özellikle doymuş-katı yağdan (tereyağ,iç yağ, kuyruk yağ) fakir diyetle beslenilmelidir.
– Kortizon vücutta tuz ve su tutucu etkileri tansiyonu yükseltir. Bu etkiden korunmak için özellikle tuzsuz diyet yapılmalıdır.
Tuz kullanımı sadece ek olarak yemeklere atılan tuz olarak düşünülmemelidir, bu dönemde her yerden gelen tuz alımına dikkat edilmelidir. Bu dönemde gizli sodyum alımına dikkat edilmelidir. Örneğin tuzsuz ekmek kullanılmalıdır, soda tüketilmemelidir, hazır ve paketli ürünlerden kaçınılmalıdır.
Kortizon vücutta potasyum dengesini de bozmaktadır bu nedenle potasyum bakımından zengin besinlere diyetinizde yer vermelisiniz.
Bol sebze ve meyve tüketmeli. Bulgur, patates, pekmez, pestil, Pancar, bakla, ıspanak, pazı, mantar, bezelye, enginar, asma yaprağı. Muz, kavun, avokado, kivi ve kurutulmuş meyveler.
Sevgiler, Seda ÇALIK
