Koenzim Q10 (KoQ10; Ubikinol-10 ve/veya Ubikinon-10); doğal olarak vücutta bulunan, yağda çözünen vitamin benzeri bir maddedir. En çok mitokondri iç membranında bulunur, mitokondride solunum zincirinde elektron taşıyıcısı olarak görev alır. Koenzim Q10, ilk kez 1957 yılında sığır kalp mitokondrisinden izole edilmiştir. Aynı zamanda iyi bir antioksidandır. Vücutta en çok bulunduğu hücreler kalp ve böbrek hücreleridir (bu organlarda enerji tüketiminin fazla olmasına bağlı olarak çok sayıda mitokondri bulunmasından). Yaşın ilerlemesiyle vücutta azalır.
NASIL ALINIR,HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
Yağda eriyen bir madde olması nedeniyle yağ varlığında aktif ubikinon formuna dönüşür. B6 varlığı biyoyararlılığını artırır. Suplementlerin besinlerle birlikte alındığında biyoyararlılığın 3 kata kadar arttığı saptanmıştır. Endojen ve eksojen yolla elde edilir. Koenzim Q10, insanlarda Asetil-KoA ve eksojen kaynaklı tirozin amino asitinin katkılarıyla kolesterol biyosentezinin de gerçekleştiği ortak bir yolda sentezlenir. Eksojen koenzim Q-10 ise diyetten sağlanır. Koenzim Q-10ce zengin gıdalar başlıca kırmızı et ve balıktır. Tavuk eti, brokoli, soya fasulyesi gibi gıdalarda da bulunur. Diyette koenzim Q-10 zengini gıdalar alınsa bile günde 100mg elde etmek çok zordur. Bu yüzden de çoğunlukla suplement olarak alım yoluna gidiliyor günümüzde.
PEKİ FAYDALARI NELER?
Özellikle kolesterol ilaçlarının hastalarda koenzim Q-10 seviyesini azalttığı görülmüştür bu yüzden bu hastalarda koenzim Q-10 bir uzman önerisiyle takviyesi alınmalıdır. Hipertansiyon hastalarında, hipertansiyon ilaçlarıyla birlikte 120 mg/gün doz alımının faydalı olduğu saptanmıştır.2002’deki bir çalışmada migren hastası bireylere 150mg/gün koenzim Q-10 verilmiş ve 3 ay sonunda hastaların %61 inde migren şikayetlerinde %50 azalma görülmüştür. Yine yapılan klinik deneylerle parkinson hastalığını ve kan lipit düzeyini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Atletik performansı artırmasından dolayı sporcularca da tercih edilmektedir.
Koenzim Q-10 kullanımı ve tüketimi ile ilgili ayrıntılı bilgiyi Diyetisyeniniz veya Doktorunuz karar verecektir. Ne zaman, ne kadar ve nasıl kullanıcağınız ile ilgili bilgiyi Lütfen kullanmadan önce Diyetisyeninize danışınız.
Öğr. Diyetisyen Asena Kübra Datlı
Kastamonu Üniversitesi
