Kahvaltıların Vazgeçilmezi Yumurta- Mihrimah Gül Keleş

KAHVALTILARIN VAZGEÇİLMEZİ YUMURTA 

Kahvaltılarımızda çeşitli tariflerle kullandığımız yumurtanın bir de içeriğine göz atalım.
Yumurta proteince zengin bir besin olarak karşımıza çıkmaktadır. Büyümekte olan laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan denemeler, yumurta proteinlerinin %100 oranında vücut proteinlerine dönüşebildiğini göstermiştir. Böylece anne sütünden sonraki en kaliteli protein kaynağı olarak bilinmektedir. Ayrıca yumurta proteinleri örnek protein olarak da kabul edilmiştir.

Yumurta yağı doymuş ve doymamış yağ asitlerini içerir. Yağ içerisinde lesitin gibi fosfolipitler ve kolesterol bulunur. Yumurta sarısında kolesterol bulunurken, akı kolesterol içermemektedir. Yüksek miktarda kaliteli protein ve yağ içeriğine sahip olan yumurta vitamin ve mineraller bakımından da oldukça zengindir. Yumurta sarısı A ve B vitaminleri ile; demir, kalsiyum, fosfor gibi minerallerce zengindir. Yumurta akı b3 vitamini (niasin) ve sodyum, potasyum minerallerini de içermektedir. C vitamini ise yumurtada bulunmamaktadır. [1]

Yumurtanın Faydaları
– Zengin içeriği ile çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimi açısından oldukça önemli yere sahiptir.
– Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur.
– Protein içeriği ile tokluğun uzun süreli hissedilmesini sağlar.
– Kas ve kemik gelişimine katkısı vardır.
– İçeriğinde bulunan mineral ve vitaminler ile sinir sistemini ve göz sağlığını destekler. Ayrıca kan yapımı, yaraların iyileştirilmesi için doku yenilenmesi de dahil olmak üzere birçok konuda olumlu etki gösterir. [2]

!! Yumurta kolesterol içermesi nedeniyle; kardiyovasküler hastalık riski ile yumurta tüketimi konusunda son yıllarda yoğun bir tartışma sürmektedir. Yapılan çalışmalar yumurta tüketiminin HDL (iyi kolesterol) kolesterolü arttırdığını ve HDL profillerini de geliştirdiği göstermiştir. Bu olumlu etki nedeniyle kardiyovasküler hastalığı durumlarında haftada 1-2 kere yumurta tüketimi tavsiye edilmektedir.

Yumurtanın Sınıflandırması

Yumurta büyüklük ve kalitelerine göre iki grupta sınıflandırılır. (Türk Gıda Kodeksi)
Doğrudan insan tüketimine uygun olan yumurta ‘A Sınıfı’ yumurta olarak belirtilmektedir. A sınıfı yumurtalarda TR ibaresinden önce 0,1,2,3 rakamları ile yumurta yetiştirme metodu anlatılmaktadır.
0: organik 2: kümeste
1: serbest gezen 3: kafeste
Büyüklüklerine yumurtalar da küçük(s), orta(m) ve büyük boy(l) olarak sınıflandırılır.

Peki aldığımız yumurtalar taze mi?
Yumurtayı kırdığımızda sarısı dağılmıyorsa bu taze olduğunun göstergesi olabilir.
Yumurta tazeliğini yitirdikçe içeriğindeki su miktarı azalacağı için elinize aldığınızda anlaşılır bir hafiflik hissi oluşur.
Yumurtayı içerisinde su bulunan bardağa koyduğumuzda batmak yerine suyun üstüne çıkıyorsa bayatlamış olabilir.
Yumurtalarda bozulma nedeniyle kötü bir koku oluşabilir. Bu da bozulmaların anlaşılmasının en kolay yoludur.
Dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta ise yumurtaların yıkanmadan dolapta saklanmasıdır. Bunun nedeni kabuğu yıkanarak bekletilen yumurtalarda gözenekler açılıyor ve kabuk mikroplara karşı koruyucu olma görevini yapamıyor.

Yararlanılan Kaynaklar:
[1]-Réhault-Godbert, S., Guyot, N., & Nys, Y. (2019). The golden egg: nutritional value, bioactivities, and emerging benefits for human health. Nutrients, 11(3), 684.
[2] Baysal, A. Beslenme. (2020\20. baskı) Besinler. (294-297) Ankara: Hatiboğlu Yayıncılık
[3] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141220-5.htm