KABIZLIK (KONSTİPASYON)
TANIM
Kabızlık (konstipasyon) günümüzde sıkça rastlanan, çeşitli belirti-bulgularla seyreden ve sindirim sistemini etkileyen önemli bir sağlık problemidir.
Günde 3 ile 3 günde bir arasında değişen dışkılama (defekasyon) sayısı normal kabul edilmektedir. Haftada 2 veya daha az sayıda dışkılama alışkanlığı ise ‘kabızlık’ olarak tarif edilmektedir. Fakat bununla birlikte yalnız başına sayı yeterli bir kriter değildir. Çünkü dışkılama sayısı ve miktarı bireylerde çok fazla değişiklik göstermektedir.
Bu yüzden tıbbi anlamda bugün için en güncel olan Roma II kriterlerine göre; kabızlık, son 12 ayda en az 12 hafta birbirini takip etme zorunluluğu olmaksızın aşağıda sıralanan şikayetlerden 2 ya da daha fazlasının olmasıdır:
1- Dışkılamanın en az %25’inde zorlanma
2- Dışkılamanın en az % 25’inde sert veya yumrulu-topaklı dışkı çıkarma
3- Dışkılamanın en az % 25’inde tam boşaltamama hissi
4- Haftada 3’ten daha az dışkılama
5- Dışkılamanın en az % 25’inde anüs veya rektumda tıkanıklık / daralma hissi
6- Dışkılamanın en az % 25’inde el yardımı ile kolaylık sağlamak
NEDENLERİ
• Yetersiz sıvı alımı
• Yetersiz posa/lif tüketimi
• Fiziksel aktivite azlığı
• Bağırsaklarda oluşan herhangi bir fonksiyonel bozukluk veya kronik hastalık
• Yağsız diyetler
BESLENME TEDAVİSİ
• Posa/lif bakımından zengin besinleri tüketmek—Kompleks Karbonhidrat tüketimini arttırmak (Esmer ekmek, kurubaklagiller, kabuklu meyve-sebze—günde 5 porsiyon ✓, tam tahıllı besinler, bulgur vs.)—Günde 25 gram lif ✓
• Elma, ayva ve muz tüketmemek
• Kuru incir/kayısı/erik tüketmek
• Yeterli fiziksel aktivite yapmak
• Bol sıvı tüketmek
• Probiyotik tüketimini arttırmak—Yoğurt + Keten Tohumu ✓
• Zeytinyağı tüketimi (Günde 1-2 yemek kaşığı)
**Beslenme ile geçmeyen bir Roma 2 kriterlerinin var olduğu kronik-şiddetli bir kabızlığınız var ise bir hekime ve diyetisyene başvurunuz!!!
Dyt. Benan ŞAHİN
