Yazar: Dyt. Ebru KOPTAGEL
Crohn hastalığı ve ülseratif kolit, kronik ve remisyon dönemi olan otoimmün inflamatuar bağırsak hastalıkları (İBH) ‘dır. Crohn hastalığında sindirim sisteminde ağızdan anüse kadar tutulum görülürken, ülseratif kolitte sindirim sisteminin sadece kalın bağırsak kısmında tutulum görülür. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik faktörler, sigara kullanımı, stres, kullanılan ilaçlar ve kötü beslenme alışkanlıkları etkilemektedir. Kişilerde sıklıkla karın ağrısı, diyare (ishal), ateş, ağırlık kaybı, güçsüzlük, eklem ağrıları gibi şikâyetler görülür. Bu nedenle belirtilerin kontrolünü sağlamak ve yaşam kalitesini iyileştirmek için ilaç-diyet kombinasyonu oldukça önemlidir.
İBH Beslenme Tedavisinde Sıkça Sorulan Sorular
Hayır. Bazı besinler alerjik reaksiyonlar göstermesine rağmen Crohn hastalığı ve ülseratif kolit besin alerjisine bağlı değildir. Bireyler besinlere karşı alerjik olduklarını düşünebilir bu yüzden belirtilerin iyi değerlendirilmesi önemlidir.
Hayır. Bazı besinler belirtileri artırmasına rağmen bağırsağın iltihaplanmasını doğrudan artırdığına dair bir kanıt yoktur.
İBH’de uygulanacak tek tip bir beslenme planı yoktur. Diyet önerileri bireyselleştirilmelidir. Bağırsağın hangi bölümden etkilendiğine bağlı olarak diyet bireye göre özelleştirilmelidirler. Dahası, bu hastalıklar durağan değildir; bu yüzden beslenme planı da hastalığın seyrine göre değişebilir. Anahtar nokta dengeli ve sağlıklı bir diyettir. Elbette sağlıklı beslenme alışkanlıkları herkes için önemlidir ancak İBH’de daha da dikkat edilmelidir.
Besinlerin diyetten çıkarılması konusunda katı kurallar yoktur, kişiye göre değişebilir. Belirli bir besin, sindirim problemlerine neden olduğunda diyetten çıkarılması gerekir. Bazı kişilerde besin intoleransları olabilir. Bu yüzden beslenme günlüğü tutularak kişide rahatsızlık veren besinler tüketilmemelidir. Sağlıklı bir diyet için sadece tüketilen miktarlar değil aynı zamanda günlük alınması gereken enerji, protein ve diğer besin ögeleri de yeterli olmalıdır. Dengeli bir diyet tüm besin gruplarını içermelidir.
Evet. Kronik ishal durumunda dehidrasyon (sıvı kaybı) görülebilir. İshal varlığında yeterli sıvı alımı olmuyorsa böbrek fonksiyonları olumsuz etkilenebilir. Crohn hastalığında böbrek taşlarının görülme sıklığı bu soruna bağlı olarak artmaktadır. Bu nedenle İBH’de sıvı alımı yeterli olmalıdır.
İBH’nin aktif döneminde yemekten sonra karın ağrısı ve kramplar görülebilir. Bu belirtileri azaltmanın bazı yolları şunlardır:
İshal, emilim problemleri ve bakteriyel sorunlar İBH’de mikro besin ögelerinin emilimiyle ilgili sorunlara neden olabilir. Anemi sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biridir ve ileum tutulumu olanlarda B12 vitamini yetersizliğiyle birlikte görülmektedir. Steroid kullanımına bağlı olarak osteoporoz riski vardır. Bu nedenle kalsiyum alımı oldukça önemlidir. Amerikan Crohn ve Kolit Vakfı’na göre en sık görülen besin eksikliği yağda çözünen D vitaminidir. D vitamini suplemantasyonunun inflamatuar belirteçleri azalttığı belirtilmiştir. A ve B grubu vitaminleri, çinko, magnezyum gibi besin ögelerinin yetersizliği sıklıkla karşılaşılmaktadır. Yeterli ve dengeli beslenmeyle bu eksiklikler giderilebilir. Hastanın bulgularına göre hekim önerisi doğrultusunda suplemanlar kullanılmalıdır.
Sağlıklı besin seçimleri yapmak, beslenme yetersizliklerini önlemek ve dengeli-besleyici bir diyeti yaşam boyu sürdürmek gerekir. Cerrahi tedavi, ilaç ve beslenme bir bütündür. Bu konuda hekim-diyetisyen iş birliği oldukça önemlidir. ‘’Diyetisyene’’ başvurarak semptomlarınızı azaltabilir, gereksinimlerinizi karşılayabilirsin.
Romatoloji Sağlık Profesyonelleri Derneği Tanışma ve Bilgilendirme Webinarı Tarih: 5 Ağustos 2024 Saat: 20.00 -…
Değerli Meslektaşlarımız, 20-21 Eylül 2024 tarihleri arasında çevrimiçi gerçekleştirilecek "Onkolojide Beslenmeye Güncel Bakış" konulu kursumuza…
Etkinlik linki : sporbeslenmevetakviyekongresi.com Eğitim Ücreti : Ücretsiz Kayıt Son Gün : 27 Mayıs 2024…
Merhaba Arkadaşlar, Kayseri Sivas Caddesinde yaklaşık 4 yıldır hizmet vermekte olan Diyetisyen Ofisimizi devir etmeyi…
Etkinlik tüm öğrencilerine açıktır. Etkinliğe katılım ücretsizdir, katılımcılara e-katılım sertifikası verilecektir İZTÜ’DE ÖĞRENCİ DİYETİSYENLER BULUŞUYOR!…
Doğuştan Metabolizma Hastalıklarında Tıbbi Beslenme Tedavi Kursu Eğitim Online olarak verilecek olup, eğitimin içeriği aşağıda…