DHA OMEGA-3 YAĞ ASİTİ “LUPUS” U DURDURUYOR
İmmün sistem vücudun savunma sistemidir. İmmunoglobulin gibi bazı proteinler üreterek vücuda giren mikropları etkisiz hale getirir ve vücudu hastalıklara karşı korur. Lupus tanısı konan bireylerde immün sistemde meydana gelen bozukluktan dolayı vücut kendi hücrelerine savaş açar ve sağlıklı hücreleri hedef alarak güçlü bir tepki üretmeye başlar. Bu durum iltihaplanmayla birlikte eklem, deri ve organlara da zarar verebilir. Lupusa genetik olarak yatkın bireylerde çevresel faktörlerin de yeri olduğu düşünülmektedir. Bu faktörlerin başında virüsler, ilaçlar, ultraviyole ışığı gibi faktöreler yer almaktadır. Ayrıca hastalıkta kadınlar erkeklere oranla 9-10 kat fazla etkilenir.
Michigan State University de yapılan bir araştırmada araştırmacılar DHA (docosahexaenoic acid) olarak bilinen omega-3 yağ asitinin lupus ve potansiyel diğer otoimmün hastalıkların bilinen tetikleyicilerini durdurabileceğini keşfetti. Araştırmacılar lupusun kristalli silica tarafından desteklendiğini ve toksik mineral olarak bilinen bu kuvarsın insan bağışıklık sistemiyle ilişkisi olduğunu belirtti. Lupusa genetik olarak yatkınlığı olan dişi fareler üzerinde yapılan preklinikal çalışmada farelerin akciğer ve böbreklerinde görülen lupus lezyonlarının etkilerine bakıldı. Silica tarafından tetiklenen akciğer lezyonları DHA omega-3 yağ asiti verildikten sonra %96 oranında durduruldu.
Çalışmayı yürüten araştırmacılara göre; akciğerdeki hücreler silica yı temizleyebilir fakat silica toksik bir madde olduğundan bu hücrelerin ölümüne neden olur. Ölen hücreler immün sisteme hatalı sinyal gönderir ve bunun sonucunda vücut sağlıklı hücreleri hedef alarak güçlü bir tepki üretir.
DHA Omega-3 yağ asitinin lupusun başlangıcını neden önlediği hala bilinememesine rağmen bir teoriye göre DHA Omega-3 yağ asiti hücrelerin vücuda antienflamatuvar sinyal göndermesini sağlar. Diğer bir teoriye göre ise DHA omega-3 yağ asiti akciğerdeki hücrelerin ölmesine neden olmadan toksik silica nın ortadan kaldırmasına izin verir. Böylelikle sinyal göndermeden tetikleyiciyi önlemiş olur.
Sonuç olarak Michigan State University de yapılan bu çalışma DHA omega-3 yağ asiti alımının lupus hastalığının tetikleyicilerini önleyebileceğinin açık bir göstergesidir.
Sağlıkla kalın…
Esma Nur KILIÇ : Bahçeşehir Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
