Çölyakla Yaşamak
Çölyak hastalığı (gluten enteropatisi) ince bağırsaktaki villusların bozulmuş yapısından dolayı yiyeceklerdeki besinlerin emilimini engelleyen alerjik sindirim sistemi hastalığıdır.
Bu hastalığa buğday, arpa, çavdar, yulaftaki gluten adı verilen protein neden olmaktadır.
Hastalık yaşamın herhangi bir bölümünde ortaya çıkabilir,genetik geçişlidir.Ameliyat,doğum sonrası,gebelik dönemi,aşırı stres,viral enfeksiyon gibi durumlarda da tetiklenebilir.
Çölyak hastalığı ile karşılaşıldığında sağlıklı yaşam için gereken tek şey dikkattir.
Yaşantısını daha kolay hale getirebilmek için bu hastalığı tetikleyen gıdalardan uzak durmalıdır. Hastalığın belirtileri karında şişlik, hazımsızlık, kusma, ishal, yaşa göre kilo azlığı, kansızlık, iştahsızlık, enfeksiyonlarda artış, büyük tuvalet ihtiyacının artması gibidir.
Serolojik özel testler ile ön tanı konulmaktadır, ancak kesin tanı bağırsak biyopsisi ile konmaktadır. Tek tedavi ömür boyu glutenden uzak sıkı bir diyet uygulamaktır.
Çölyak hastaları gönül rahatlığı ile tüm sebze ve meyveleri, kurubaklagilleri, et, tavuk, balık, tüm katkısız katı ve sıvı yağları, mısır, pirinç, patates ve bunların unlarını tüketebilir. Ayrıca kestane unu,soya unu,üzüm çekirdeği unu ve nohut ununu da kullanabilirler.
Un, bulgur, irmik, makarna, şehriye, kuskus, ekmek, pasta, kurabiye, kraker, çikolata, ketçap, mayonez, sirke, tarhana, yarma, galeta unu batırılarak kızartılmış tavuk, balık, pane harçları, malt kullanılan içecekler, bira, vodka sakınılması gereken yiyeceklerdir. Hastalar etiket okuma alışkanlığı kazanmalı ve bunu büyük bir titizlikle yapmalıdır. Glutenli gıdalarla bulaş olmaması için pişirme ve hazırlık aşaması önem taşır. Yalnızca gıdalar değil,ilaçlar,kozmetik ürünleri,kremler ve şampuanlar gluten içerikleri yönünden dikkatli kullanılmalıdır.
Çölyak hayatınıza engel değil!!! Dikkatli bir beslenme programıyla her sağlıklı insan gibi bu bireyler büyür, okula gider, evlenir, çocuk sahibi olur, çalışır ve yaşantısına devam edebilirler.
Gamze SIĞIRTMAÇOĞLU
