Konu : Beslenme ve Besin Hazırlama ile İlgili Sık Düşülen Hatalar
Yazar : Hürmet KÜÇÜKKATIRCI
*”Pekmez ile birlikte süt ve yoğurt tüketimi minerallerin emilimi açısından zararlıdır.” algısı yanlıştır.
Bu durum günlük süt tüketimi çok fazla olan ülkeler için geçerlidir; fakat ülkemizde kişi başına düşen süt tüketimi günlük olarak 1 çay bardağını geçmediği için pekmez ve süt ürünlerinin birlikte tüketimi sanılanın aksine mineraller açısından zenginleştirme anlamına gelmektedir.
*Sporcuların ve kas kitlesine sahip olmak isteyen bireylerin ek olarak protein tozları veya supplement tüketimine yönelmelerine gerek yoktur. Yeterli ve dengeli beslenme ile beslenme uzmanları tarafından hesaplanan vücut ağırlıkları başına düşen ideal protein miktarını tüketmeleri istedikleri vücuda sahip olmaları için yeterli bir faktördür.
*Yumurtaların yıkanıp ”besin hazırlanana kadar” buzdolabında bekletilmeleri yanlıştır. Yıkama işlemi sonucu yumurtayı koruyan müsin tabakası ortadan kalkar ve yumurtanın içine mikroorganizma girişi kolaylaşır bu sebepten yumurtaların besini hazırlamadan ”hemen önce” yıkanması en doğru davranıştır.
*Bütün meyveler dolapta bekletilmelidir inanışı hatalıdır. Muz, bilinenin aksine dolapta saklandığı zaman bozulması daha hızlı gerçekleşen meyvelerden biridir.
*Aynı kızartma yağını birden fazla yemekte kullanmak hatalı bir davranıştır. Kızartma yağları yalnızca bir kez kullanılmalıdır.
*Kızartma yapıldıktan sonra ”yağı sızsın” düşüncesi ile hareket ederek kızartılan besinleri gazetenin üzerine koymak çok hatalı bir uygulamadır. Gazeteden besinlere civa gibi ağır metallerin geçişi olmaktadır. Bu durumda en iyi seçenek temiz kağıt havlu kullanıp besinleri cam borcamda servis etmektir.
*İlk 6 ay çocuklarınıza su dahi vermenize gerek yoktur. Anne sütü mucizevi bileşimi ile çocuğun bütün gereksinimlerini ilk 6 ay boyunca karşılar
*Besinlerin küflenen kısmını alıp geri kalanını tüketmek besin hazırlamada sık yapılan hatalardandır. Küfler besinlere yapılan her türlü işleme (ısıtma,dondurma,kimyasal) dirençlidirler. İnsanlarda ve hayvanlarda geri dönüşü olmayan sekeller bırakabilirler.
*Küflenen besinleri hayvanlara yem olarak vermek hatalı bir uygulamadır. Funguslar ”carry over” özellikleri ile yemden hayvana, hayvandan insana canlı olarak geçebilir ve ciddi komplikasyonlar ile sonlanan hastalıklara sebep olabilirler.
*Çiğ besinleri doğradığınız tahta veya bıçağınızı yalnızca suya tuttuktan sonra aynı tahta veya bıçakla meyve ve sebzelerinizi doğramanız hatalı bir davranıştır. Mutfakta kullanılan materyaller deterjanlı su ile yeteri kadar yıkanmalı çiğ et ve sebze-meyve doğranan tahtalar birbirlerinden farklı olmalıdır.
*Yatmadan şu kadar zaman önce (herhangi bir saat dilimi vererek) herhangi bir besin tüketmeyin ifadesi hatalıdır. Sık ara öğün yapması gereken, metabolizması gereği yatmadan önce de besin tüketmesi gereken hastalar vardır. Kişiler herkese aynı öneri sunan bireyleri dinlememeli beslenme uzmanı tarafından verilen tavsiyelere uymalıdır.
*Diyet, kilo verene kadar geçen zaman dilimini kapsayan bir olgu değildir. Diyeti yaşam tarzınız haline getirdiğiniz takdirde ömür boyu sağlığınızı ve ideal kilonuzu korumak adına büyük bir adım atmış olursunuz.
Unutmayalım ! Sağlık için diyet, diyet için diyetisyen !…
Hürmet KÜÇÜKKATIRCI
Erciyes Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
“Evidence-based recommendations for natural bodybuilding contest preparation: nutrition and supplementation”
Bu ve bunun gibi son yıllarda yapılan çalışmalarda kreatin monohidrat, beta alanin, hmb gibi bir çok supplement üzerinde durulmuş.Yağ yakıcı supplementlerde usnik asit bulunduğu için önerilmeyebilir belki ancak bu supplementler için kullanılmamalı ya da hatalı şeklinde bir çalışma yok.Elbette dengeli ve yeterli beslenen bir sporcunun supplement kullanmaya ihtiyacı yok ama yukarıda da belirttiğim gibi supplement kullanımının hatalı beslenme alışkanlıklarının arasında yer alması bana mantıklı gelmedi.Yazınız için teşekkür ediyorum.Emeğinize sağlık