Arılardan gelen mucize propolis
Propolis,bal arıları tarafından bitkilerden özellikle de çiçek ve tomurcuklardan toplanan çeşitli miktarlarda balmumu ve reçine karışımı içeren ve kovan içerisinde birçok amaca uygun olarak kullanılan doğal bir arı ürünüdür. Propolisin çok eski yıllardan beri geleneksel tıpta çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıldığı ve antimikrobiyal,antioksidan,antiinflamatuar,antiülser gibi biyolojik aktivitelere sahip olduğu birçok bilimsel çalışma ile gösterilmiştir.Propolis,çok çeşitli kimyasal maddeler içermesi,antibakteriyal ve antioksidan merkezlerinde de çok yönlü kullanılan bir maddedir.Propolis genel olarak %50 reçine,%30 bal mumu,%10 uçucu yağ,%5 polen ve %5 diğer organik bileşiklerden oluşmaktadır.
Propolisin kimyasal bileşimi ve fiziksel özellikleri de toplandığı bölgenin oğrafik yapısına,iklimine bağlı değişim gösterir.Genel olarak propolis koyu sarı,yeşil ve koyu kahverengiye doğru değişen renklerde bulunabilir ve yaşı arttıkça rengi koyulaşmaktadır..
Propolis,sağlık için vücut yoluyla alınması gereken 22 besini bünyesinde taşıması açısından içinde bulunduğumuz yüzyılda keşfedilen doğal mucizevi bir kaynaktır.Arıların propolis kaynağını hangi bitkilerden topladığını saptayabilecek polen analizi yapılarak bitkisel kökeni bulunabilmektedir.
Ayrıca propoliste Mg,Ca,I,K,Na,Cu,Zn,Mn ve Fe gibi elementlerle B1,B2,B6,C ve E vitaminleri ile çok sayıda yağ asidi tanımlanmıştır.
Propolis antimikrobiyal özelliğe sahip,yaklaşık 80 tane flavanoid olan yüzlerce farklı madde içermektedir.Propolisin antibakteriyal etkisi özellikle gram(+) koklar ile gram(-) basiller üzerinde gözlemlenmiştir.
Dermotolojik ve kozmetik uygulamalar muhtemelen propolisin en geniş kullanım alanlarından olup, hücre yenileme ve onarım özelliği üzerine çalışmalar yapılmıştır.Kozmetikte,bakterisit ve mantar öldürücü birçok uygulamada yarar sağlamıştır.Arı sütü ve E vitamini ile birlikte cildi besleyici ve temizleyici ürünlerin yapımında geniş ölçüde kullanım sağlanmıştır.Propolisin kulak enfeksiyonları,bronşlar,astım ve solunum yolları iltihaplarının tedavisinde iyileştirici etkisi olduğu görülmüştür.
Tüm dünyada hızla artan antimikrobiyal direnç hastalık ve ölümlerin sayısının artması ile sonuçlanmaktadır. Bu nedenle alternatif antimikrobiyal maddelerin bulunmasına ve doğal ürünlerle tedaviye yönelik çalışmalar artmaktadır.
Kaynakça
1.GHİSALBERTİ, E. L., 1979. Propolis: A review, Bee World, 60, 59-84.
- DONADİEU, Y. 1979. La propolis. Editions Maloine, Paris.
- POPOVA, M, SİLİCİ, S., KAFTANOGLU, O., BANKOVA, V., 2005. Antibacterial Activity of Turkish Propolis and Its Qualitative and Quantitative Chemical Composition, Phytomedicine, 12, 221-228.
- CRANE, E., 1990. Bees and Beekeeping. Science, Practice and World Resources. New York: Cornell University Pres, 593 pp.
- TEMİZ, A., ŞENER, A., ÖZKÖK TÜYLÜ, A., SORKUN, K., SALİH, B., 2011. Antibacterial Activity of Bee Propolis Samples from Different Geographical Regions of Turkey Against Two Foodborne Pathogens, Salmonella Enteritidis and Listeria Monocytogenes Turk J Biol 35/503-511 TÜBİTAK doi:10.3906/biy-0908-22.
- Şahinler, N., “Arı ürünleri ve İnsan Sağlığı Açısından Önemi” MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi,
5(1-2), 139-148 (2000).
- Omar, M.O.M., Some characteristics of propolis from Upper Egypt Proceedings of the
Fourth International Conference on Apiculture in Tropical Climates, Cairo, Egypt, 88, 921-989 (1988).
- Cuellar, A. and Rojas Hernandez, N.M. “Chemical components of Cuban propolis” 1. Revista Cubana de Farmacologia, 21(3), 365-372 (1987).
- Marcucci, M.C., (1995) : Propolis: Chemical Composition, Biological Properties And Therapeutic Activity. In Apidologie 26, 83-99
- Marghitas, L.A., Dezmirean, D., Adela, M., Bobis, O., Laslo, L. ve Bogdanov, S., 2009a. Physico-chemical and Bioactive Properties of Different Floral Origin Honeys From Romania, Food Chemistry, 112, 863–867.
- Gençay, Ö., Sorkun, K., 2002, Propolis hakkında neler biliyoruz, Teknik Arıcılık, 75, 17-21. Kumova, U., Korkmaz A., Avcı, B.C., Ceyran, G., 2002, Önemli Bir Arı Ürünü, Propolis, Uludağ Arıcılık Dergisi, 2, 2, 10-24.
