24 SAATLİK İDRAR KREATİNİN ATILIMI ANTROPOMETRİK TABANLI YAŞ VE CİNSİYETE GÖRE ÖZEL REFERANS DEĞERLERİ (İSVİÇRE NÜFUSU TEMEL ALINARAK)
GİRİŞ:
Üriner kreatinin atılımının kilit taşını:
Kilinik araştırmalar
Epidemiyolojik araştırmalar
Metabolik değerlendirmeler oluşturur.
Günümüze göre 1960 ve 1970 lerdeki 24 saatlik idrar kreatinin atılımı değerleri daha az bulunmuştur. Yani bugünkü Avrupa nüfusu daha fazla olduğu için 1960 ve 1970 lerde vaka tespiti daha zordur.
YÖNTEM:
- İKİ BAĞIMSIZ İSVİÇRE NÜFUS TABANLI ÇALIŞMA VERİLERİ STANDARTLAŞTIRILMIŞTIR.
- 24 SAATLİK İDRAR KREATİNİN ATILIMI VE ANTROPOMETRİK DEĞİŞKENLER ÖLÇÜLMÜŞTÜR.
BULGULAR:
- AVRUPAKÖKENLİ VERİ SAKLAMA BİRİMİNE GÖRE YETİŞKİNLERDE TAHMİNİ GLOMERÜLER FİLTRASYON HIZI≥60 ml/min/1,73m²
- ORTALAMA İDRAR KREATİNİN ATILIMI erkek için 193±43μmol/kg/24saat kadın için ise 151 ± 38 μmol/kg/24saat
- Bu değerler yaş ve Bki ile ters orantıdadır. Geçerli referans değerleri erkekler için 177-221μmol/kg/24saat, kadınlarda ise 133-177μmol/kg/24saat
SONUÇ:
Yaş Bunlar gibi kolayca uygunalanabilir değişkenler,Avrupa
Cinsiyet populasyonunda 24 saatlik idrar kreatinin atılımı için
BKI doğrulanmış tahmin denklemi içerir.
Antropometrik ölçüm
Klinik uygulama
GEÇMİŞ:
Kreatinin böbrek fonksiyonlarının göstergeleridir. Kreatinin çoğu kas iskelet kütlesine bağlı olarak sabit bir hızda, nonenzimatik işlemlerden elde edilmiştir. Kreatinin glomerulus tarafından filtre edilir. Buna karşın kreatinin ne emilir ne de hücreler tarafından metabolize edilir.
Üriner kreatinin atılımı ölçümünün kinlik ve araştırma alanlarında birden fazla amacı vardır.
- Kreatinin glomerular filtrasyonda veri olarak ölçmek için
- İdrar örneklerinden yararlanılarak kreatinin konsantrasyonu ve ortalama 24 saatlik idrar kreatinin atlımı oranlarını tahmin etmek için
- Yağsız vücut kütlesini değerlendirmek için
- 24 idrar numenelerinin tamlığını kontrol etmek için
24 SAATLİK İDRAR TOPLAMA PRENSİBİ:
Burada kreatinin atlımı kg başına değerlendirilir.
METODLAR
İsviçre tuz anketi(SSS) halk sağlığı beslenme ve hareket Ulusal Programı kapsamında terfi ettirildi. Öncelikle diyet tuz alımı ve hipertansiyon prevalansını tahmin etmek hedef alındı. Örnek nüfus İsviçre üç dil bölgesini temsil etmek ve eşit dört yaş kategorilerinde (15-50),(30-45),(45-60),(60↑) her cinsiyet için dağıtılmak üzere seçilmiştir.
KLİNİK VERİ:
Her iki çalışmada da katılımcıların oral ve standartlaştırılmış yazılı talimatları uygulayarak 24 saatlik idrar toplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Vücut ağırlığı ±100 gram hassasiyetle ölçülmüştür. Stadiyometre yüksek bir duvara monte edilerek boy uzunluğu ölçüldü. SKIPOGH içinde tüm katılımcıların AKŞ örnekleri toplandı SSS içinde isteğe bağlı açlık kan örneği toplanmıştır.
LABORATUVAR ANALİZLERİ
İdrar ve kan örnekleri merkezi kimyasal laboratuar LOZAN Üniversitesi Hatanesinde SSS ve SKİPOGH içinden alınan örneklerle analiz yapılmıştır.
Kreatinin ölçümüne göre aynı günde yapılan tüm ölçümler (20 ölçüm) üç laboratuarda tamamlandı. Serum ve idrar örnekleri içinde korelasyon katsayısı 0,87 ve 0,92 serum kreatinin düzeyinde ≤ 1 seviyesinde tekrarlanabilir iyi düzeyde idrar kreatinin bulundu.
DEĞİŞKEN TANIMI
CKD-EPI formülü glomerular filtrasyonu(Egfr)[25] tahmin etmek için kullanıldı. SSS içindeki katılımcıların diyabet ialçlarını almaları dahilinde ve ne zaman aralıklarını ile aldıkları rapor etmeleri istendi. SKIPOGH daki katılımcıların diyabet bildirenlerin açlık glisemiği 7 mmol/L≤ iken kabul edildi. Her iki çalışma hipertansiyon tedavisinde kan basıncı 140/90mmHg≤ olarak tanımlandı.
İSTATİKSEL ANALİZLER:
Bu analizler:
STATA 12,0 (Stata Corp,College Station, Texas, ABD) bunlarla
- 3.1.0 (R Çekirdek Takımı,2014,R Vakfı İstatiksel Bilgi İşlem ,Viyana,Avusturya) yapıldı
Adaylar için ölçülen antropometrik değişkenler kullanılarak vücut ağırlığı başına 24 saatlik idrar kreatinin atılımını tahmin etmek için modelleme kullanıldı.
Cinsiyet yaş ağırlık BKI dahil olmak üzere çeşitli modeller geliştirilmiştir.
SONUÇLARI
Çalışma nüfusu: toplam 1550 katılımcını çalışması tamamlandı. 1137 kişi toplam mevcut analize dahil edildi. Dahil edilmeyenleri nedeni 18 yaşından küçük olmaları ya da eksik 24 saatlik idrar toplamadır.
Antropometrik özellikleri ve serum kreatinin düzeyinde Egfrs ckd-EPI denklemle benzerdi. Tahmine göre cinsiyetler arasında önemli farklılıklar görüldü.
SKIPOGH çalışmasında 994 katılımcı bulunmaktadır. Bu nüfus Tablo 1 de gösterilmiştir.
Üriner Kreatinin Atılımı:
Ortalama idrar kreatinin atılımı SSS nüfus içinde (151± 38μmol/kg/24saat ) kadınların erkeklerden yüksektir. İdrar hacmi ve toplama süresi benzerdir. (Tablo 1)
Tekrarlanabilirlik ve değerlendirmek amacıyla idrar toplama ve idrar kreatinin atılımı için 49 kişilik alt örnek oluşturuldu.(22 kadın 27 erkek)
60 yaşından büyük 24 saatlik idrar koleksiyonları %64,8 olarak kabul edildi. Önerilen değerler ve aşırı toplanan % 2,3 olarak kabul edildi. Her iki cinste de yaş ile idrar kreatinin atılımı(μmol/kg/24saat) ikinci dereceden bir düşüş gözlendi.( P <0.001)(Şekil2)
Figür 1 : 24 saatlik idrar kreatinin atılımının cinsiyete göre dağılımı
A : Tüm SSS nüfusu
B: 60 yaşından büyük nüfus
Dikey çizgiler; referans aralığına göre 133-177μmol/kg/24saat kadınlarda , erkeklerde ise 177-221 μmol/kg/24saat geçerli referans değerlerini göstermektedir
Figür 2:
A: Erkek
B: Kadın
Kesik çizgiler; 24 saatlik idrar kreatinin atılımı yaş ve cinsiyet tahminine göre (BMH= 25kg/m² )
Persantil eğrilerini temsil eder.
Yatay satırlar;kadınlarda 133-177 μmol/kg/24saat, erkeklerde ise 177-221 μmol/kg/24saat referans değerlerini gösterir.
NOT:BMH kreatinini μmol/mg ye dönüştürmek için 8.84 e bölünmelidir.
C: A ve B deki verilere göre persentil düzeltilmesidir.
Örnek : 200 μmol/kg/24saat içinde BKI=35 kg/ m² olan 40 yaşında yaşlı bir adam için 24 saatlik idrar kreatinin atılımını temsilen yüzdelik tahmin edilmiştir.
SKIPOGH NÜFUS MODELİNİN DOĞRULANMASI
Tahmin edilen 10-90 persentil için olası aralığa örnek olarak: numune olarak alınan SKIPOGH nüfusunun % 6eksik olarak katılmıştır.%10 u ise eksik toplama olarak kabul olmuştur.
TARTIŞMA
İşviçre nüfusu kullanılarak yapılan çalışmada 24 saatlik idrar kreatinin atılımı Avrupa kökenli yetişkin populasyonundaki tahmin denklemle doğrulanmıştır. Bu denklem bireysel 24 saatlik idrar toplamayı yorumlamaya yardım eder.
24 saatlik idrar numunelerinin ölçülen verileri yorumlamada önemli görevi vardır.
Erkeklerde 177-221 μmol/kg/24 saatlik idrar kreatinin atılımı referans değer 20-25 μmol/kg/24 saat, kadınlarda ise 133-177 μmol/kg/24 saat idrar kreatinin atılımı referans değer 15-20 25 μmol/kg/24 saattir.
Kreatinin atılımının yaşa ve cinsiyete göre değiştiği saptandı. Kreatinin atılımının kg başına hesaplanması gerektiği belirlendi.
50 ve 90 yaşları arasındaki insanların idrar kreatinin atılımındaki düşüş %50 civarındadır.
Burada Avrupa nüfusunun yukarıdaki referans değerlerine uygunluğu sorgulandı.
24 saatlik idrarların yarısından çoğunun geçersiz sayılabileceği belirtildi.
Bu çalışma farklı girişimsel çalışmalarda elde edilen verilerin üzerine çoğunlukla diyabetik hastaya kronik böbrek hastalığı olanlara da uygulanabilir.
1960 ve 1970 lerden günümüze kadar Avrupa nüfus yapısı , beslenme gibi faktörler değişim göstermiştir. Bu nedenle elde edilen verilerde o yıllara kıyasla değişiklikler saptanmıştır. Avrupadaki nüfus yapısı yaşlanmakta ve beslenmeden dolayı obezite prevelansı artmaktadır. Bu yüzden idrar toplama ile elde edilen verilerle referans değerler arasında farklılıklar bulunması şaşırtıcı değildir.
Bu denklem hastanın klinik uygulamasının kolaylaştırılması için yaşa, cinsiyete özel BMH ı düzeltmek için çözüm grafiği sağlandı.
SONUÇLAR
Kolayca kullanılabilen değişkenlerin temel birkaç doğrulanmış denklemle tahmin edilebileceği önerilmiştir. 24 saatlik idrar kreatinin atılımı genel Avrupa nüfusunda klinik uygulama ve epidemiyolojik çalışmaların yorumlanmasına yardımcı olur.
Murat Ozcayir
Kırıkkale Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
[gview file=”https://www.gencdiyetisyenler.com/wp-content/uploads/2016/05/makale-beslenmevediyetetik.docx”]
