GEBELİK DÖNEMİNDE KANSIZLIK(ANEMİ)
Gebelik, doğurganlık çağındaki her kadın için doğal bir olaydır. Gebelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme; anne ve bebek sağlığını olumsuz etkilemekte ve beslenmeye bağlı bazı sağlık sorunlarını ortaya çıkarmaktadır. Bu sorunlardan birisi de kansızlıktır:
Kansızlık (Anemi): Gebelikte artan demir gereksinmesinin karşılanamaması, artan plazma hacmi, sık doğumlar (2 yıldan daha az aralıklar) ve düşüklerle demir depolarının azalmış olması, besinlerle alınan demirin (daha çok bitkisel kaynaklı demir) vücutta kullanımının düşük olması ve toprak, kağıt, kireç gibi besin olmayan kaynakların yenmesi (pika) kansızlığın başlıca nedenleridir. Gebe kadınlarda kansızlık (anemi); taşikardi, yorgunluk, baş dönmesi, düşük doğum ağırlıklı bebek doğumu gibi pek çok faktöre neden olabilmektedir.
Gebelikte neden daha fazla demire gereksiniminiz var?
Gebelik süresince annenin kan hacmindeki artışla birlikte hemoglobin miktarı azalmaktadır. Kanın bir bileşeni olan hemoglobinin yapımı için demir elzemdir. Hemoglobin, gelişen bebeğe plasenta ile oksijen taşınmasında görev almaktadır. Gebelikteki demir ihtiyacını karşılamak için besinlerle yeterli miktarda demir alımı zor olabilir (demir kaynaklarından emilimin yetersizliği, bitkisel besinlerle ve tek yönlü beslenilmesi, demirden zengin besin tüketiminin az olması).
Gebe beslenmesinde vücut tarafından kolaylıkla emilen demir içeren besinler (kırmızı et) tercih edilmelidir. Demir emilimini artırmak için demir kaynakları (kümes hayvanları, yumurta, kuru meyveler, kurubaklagiller, pekmez, tam tahıl ve zenginleştirilmiş tahıl ürünleri) C vitamininden zengin besinler (taze meyve ve sebzeler) ile beraber tüketilmelidir. Ayrıca demir emilimini engellediği için yemeklerle birlikte çay-kahve tüketiminden kaçınılmalıdır. Tüketilecekse yemekten en az 45 dakika-1 saat sonra çay ve kahve tüketilmelidir. Diyetle demir alımı hem gebe hem de emziren kadınlarda önerilerin altında bulunduğundan, sağlıklı beslenme önerilerine dikkat edilmeli ve uzmanın tavsiyesi doğrultusunda gerekli durumlarda takviye alınmalıdır.
KAYNAKLAR
Köksal G, Gökmen H. Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi. Hatiboğlu Yayınları, 2015:67-83.
“Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2015” , “T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031 , Ankara 2016.”
Diyetisyen Zişan TAŞDEMİR
