Gastroözofageal Reflü Nedir?
Gastroözofagiyal reflü hastalığı (GÖRH), mide içeriğinin özofagusa istemsiz geçişi sonucu oluşan belirti ve bulgularla karakterize klinik bir durum olarak tanımlanır.
Ağrı, yutma güçlüğü gibi klinik belirti ve bulgulara, yaşam kalitesinde düşme ve hatta gelişme geriliği, beslenme veya uyku problemi, kronik solunum hastalığı, özofajit, kanama ve apne gibi komplikasyonlara neden olan, genel nüfusun %3 kadarını etkileyen yaygın bir durumdur . Yapılan araştırmalarda obezite ve abdominal yağlanmanın , gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) oluşumunda etkili olduğu belirtilmektedir.
GÖR, fizyolojik olarak günlük yaşantıda yutmadan bağımsız olarak sıklıkla alt özofagus sfinkterinin (AÖS) geçici gevşemesi sonucu ortaya çıkmaktadır ve fizyopatolojisi henüz yeterince anlaşılamamıştır. Genetik, çevresel, anatomik, hormonal ve nörojenik mekanizmaların sorumlu olduğu ileri sürülmektedir.
Gastroözofageal reflü hastalığının belirtileri yaşla birlikte değişkenlik göstermekle birlikte gastrointestinal ve solunum sorunları ile ortaya çıkmaktadır. Gastroözofageal reflü çocukluk çağının sık görülen bir sorunu olmakla birlikte GÖR hastalığının her yaş grubunda görülme sıklığı sosyoekonomik koşullar, modern kentsel yaşam ve hazır gıda tüketimi ile orantılı olarak giderek artmaktadır.
Obezitenin göstergesi olarak kullanılan kitle indeksinden (BKİ) daha çok bel çevresi genişliği ve abdominal yağlanma GÖRH ile ilişkilendirilmiştir. Ağırlık kaybı, GÖRH semptomlarında iyileşme sağlayabilmektedir.
Reflüden kurtulmak için yaşam tarzınızı bir daha gözden geçirin !!!
Kafein, çikolata gibi kakaolu besinlerin, baharatlı,tuzlu, yağlı gıdaların, asitli ve gazlı içeceklerin, alkol kullanımının, sigaranın , bazı ilaçların (nitratlar, teofilin, β adrenerjik agonistler, α adrenerjik antagonistler, dopamin, kalsiyum kanal blokerleri ) ve süt çocuklarının inek sütü ile beslenmesi reflüye neden olmaktadır Kilo verme, sigarayı bırakma sol yana yatma, yatmadan önce en az 1 saat önce yemek yemiş olmak, düşük karbonhidratlı yemek yemek ve yatak başını kaldırarak uyuma önerilmektedir. Yemeklerden sonra sakız çiğnemenin reflüyü azalttığı bildirilmiştir.
Düşük Karbonhidratlı Diyet
Obez ve GÖRH olan bireylerde düşük karbonhidratlı diyetin GÖRH semptomlarını azalttığı
gösterilmiştir. Protein içeriği yüksek besinlerin yağ içeriği yüksek besinlere göre AÖS basıncını daha çok arttırdığı gösterilmiştir.Bu nedenle GÖRH hastalarında diyetin protein içeriğinin arttırılması önerilmektedir. Başka bir araştırmada da reflü hastalarının diyetlerinin toplam yağ, doymuş yağ asidi (DYA) ve kolesterol içeriklerinin yüksek olduğu, bu yüksekliğin ise reflü sıklığının artışı ile önemli derecede ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır.Bu nedenle GÖRH hastalarında diyet yağ oranlarının azaltılması ve yağ içeriği yüksek besinlerden kaçınılması önerilmektedir.Portakal,domates gibi yüksek asit oranına sahip meyveler diyette sınırlandırılmalıdır.Posalı besinler mide boşalım hızını yavaşlattığı içim GÖRH ile ilişkili bulunmuştur.
Bazı besinlerin reflü semptomlarını daha da kötüleştirdiği ve GÖR hastasının yaşam kalitesini olumsuz etkilediği yapılan araştırmalarda belirtilmiştir.
Reflüyü tetikleyen bu besinler “reflüjenik besinler” olarak adlandırılmaktadır.Bu araştırmalarda çikolatanın AÖS basıncını azalttığı ve özofagusun asite maruz kalma süresini uzattığı belirtilmektedir.Yağdan zengin besinler,çikolata ,kahve ,karabiber,nane,soğan-sarımsak ve alkolden kaçınılması reflünün önlenmesi açısından önemlidir.
Karbonatlı içecekler AÖS basıncını azaltarak, alt özofageal sfinkterin uygun olmayan geçici gevşeme sıklığını arttırmaktadır.Bu nedenlerle GÖR hastalarının geç saatlerde yemek yememesi ve fazla miktarda yemek yemek yerine öğün sayısının arttırılarak öğünlerdeki yiyecek miktarının azaltılması önerilmektedir. Öte yandan yüksek diyet lifi alımı ve düzenli fiziksel egzersiz, GÖRH ‘ün gelişmesine karşı koruyucu gibi görünmektedir.
GÖRH’ün tipik semptomu mide ekşimesi ve regürjitasyondur. (Yenilen yiyecek ve içeceklerin kusma olmaksızın ağıza geri gelmesi) Mide ağrısı, göğüs ağrısı ,öksürük ,ses kısıklığı ,bulantı,şişkinlik,geğirme, GÖRH ‘ün belirtileridir.Disfoni, laringospazm ve astım gibi akciğer bozukluklarının infant ve çocuklarda GÖRH ile ilşkili olduğu gösterilmiştir . Öksürük, kabızlık, aşırı sıkı giyinme, gerilme gibi karın içi basıncı arttıran nedenler, nöromusküler bozukluk, şişmanlık, bazı genetik sendromlar, skolyoz, kronik akciğer infeksiyon ve prematüre doğum öyküsü gibi bazı işlevsel ve anatomik nedenler de sağlıklı çocuklara göre GÖRH riskini arttırmaktadır.
Kaynaklar :
http://guncel.tgv.org.tr/journal/63/pdf/100410.pdf
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/73655
http://guncel.tgv.org.tr/journal/66/pdf/100458.pdf
http://www.jarem.org/sayilar/32/buyuk/67-73.pdf
http://www.turkailehekderg.org/wp-content/uploads/2014/07/c05-s1-4-02.pdf
Cansu LEVENT
