Probiyotik Nedir?
Probiyotikler, yeterli miktarda olduklarında vücuda fazlasıyla fayda sağlayan canlı mikroorganizmalardır. Sindirim ve boşaltım sisteminin daha iyi çalışmasına ve de K vitamini gibi bazı önemli vitaminlerin üretilmesine yardımcı olurlar.
Probiyotiklerin görevi, bağırsaktaki yararlı bakterileri artırmak ve zararlı bakterilerin sayısını azaltmaktır. Bağırsak sistemindeki yararlı bakterilerin doğal dengesinin korunmasına ve yenilenmesine yardımcı olurlar. Yani bilinenin aksine, bakterilerin hepsi zararlı mikroplar değildir; çünkü birçoğu, vücudumuzun işlevlerinin tam ve eksiksiz olması için çalışırlar.
Vücudu zararlı bakterilere karşı savunmasız bırakan bazı durumlar nelerdir?
Antibiyotik kullanımı,
Yaş, stres gibi faktörler,
Sindirim problemleri
Kötü ve eksik beslenme,
Bağışıklık durumu,
Çok fazla hayvansal protein ve yağlardan beslenme tarzı
Probiyotikler hangi durumlarda kullanılır?
Antibiyotik kullanımına bağlı oluşan ishal
Hassas barsak sendromu
Enfeksiyona bağlı ishaller
İnflomotuar barsak hastalıkları
Probiyotik hangi besinlerde vardır?
-Ayran
-Süzme peynir
-Yoğurt
-Lahana turşusu
-Kefir
-Pastörize edilmemiş turşu ve zeytin
Prebiyotik nedir?
Prebiyotik, bağırsakların düzenli çalışmasını sağlayan bileşendir. Sebzelerden karbonhidratlara birçok besinde bulunur. İnsanlar tarafından sindirilemediği için bağırsaklara kadar ulaşır. Bağırsak floransı içinde yaşayan yararlı organizmaların çalışmasını sağlar. Sindirilememesinden anlaşılacağı gibi dayanıklı bir yapısı vardır. Bu sayede bağırsağın sağlıklı ve düzgün çalışmasına destek olur.
Prebiyotikler bağırsaktaki yararlı canlı organizmalar için besin kaynağıdır. Yararlı canlı organizmalara probiyotik denmektedir. Probiyotikler; bu karbonhidrat türlerinden oluşan prebiyotikler ile beslenerek büyürler ve gelişirler. Prebiyotiklerden beslenen probiyotikler aynı zamanda diğer bakterilerin de çoğalmasına yardımcı olur. En önemli görevi ise sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlamaktır. Ayrıca çocuk gelişiminde de etkilidirler.
Prebiyotikler hangi besinlerde bulunur?
En önemli prebiyotik kaynakları soğan ve sarımsaktır. Özellikle çiğ olarak tüketilen besinlerde pişmiş besinlere göre daha fazla prebiyotik vardır. Bu sebeple soğan ve sarımsak çiğ olarak tüketildiğinde daha fazla prebiyotik alınmış olur. Bir başka prebiyotik kaynağı ise pırasadır. Aynı zamanda K ve C vitaminleri açısından da zengindir. Türk mutfağında kullanmaya pek alışık olunmayan kuşkonmaz da önemli prebiyotik kaynaklarındadır.
Prebiyotik kaynağı meyveler ise muz ve elmadır. Yeşil muz, sarı muza göre iki kat prebiyotik içerir. Muzun, prebiyotik etkisi haricinde de sindirime yardımı vardır. İshal olan hastalara uzmanlar tarafından tavsiye edilen besinlerden biridir. Elma da prebiyotik kaynağı olarak önemli olmakta birlikte ısırarak tüketilmesi diş sağlığı için oldukça önemlidir.
Öğr.Dyt.ÖZGE TOKCAEL
