GAPS DİYETİ
Yazan: Stj. Dyt. Sultan Murat
Anormal bağırsak florası
Anormal sindirim, beslenme yetersizlikleri
Gıda alerjileri
Bağırsaktaki patojenler tarafından üretilen toksinler, vücut tarafından emilir, etrafa dağıtılır ve belirtilere/semptomlara neden olurlar.
Detoksifikasyon sistemi çöker.Otoimmunite çöküşe katılır.
Beyin etkilendiğinde- Bağırsak ve Psikoloji Sendromu.
Vücudun geri kalanı etkilendiğinde- Bağırsak ve Fizyoloji Sendromu.
GAPS’lı bir kişide sindirim sistemi, vücudun ana toksisite kaynağı haline gelmiş durumdadır.
Bağırsak ve Psikoloji Sendromu
Çocukta
- OTİZM
- DEHB/DEB (ADHD/ADD)
- DİSLEKSİ
- DİSPRAKSİ
- ÖĞRENME-DAVRANIŞSAL-SOSYAL PROBLEMLER
- EPİLEPSİ
Yetişkinde
- MADDE BAĞIMLILIĞI
- DEPRESYON
- YEME BOZUKLUKLARI
- OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK
- MANİK DEPRESİFLİK
- ŞİZOFRENİ
- EPİLEPSİ
Bağırsak ve Fizyoloji Sendromu
- Tüm sindirim bozuklukları: IBS (İrritabl KalınBağırsak Sendromu), IBD (İltihaplı KalınBağırsak Hastalığı), gastrit, kolit, yemek borusu iltihabı, çölyak hastalığı
- Otoimmünite: MS, romotaid artrit, diyabet tip1, kemik iltihabı, lupus, idrar yolları iltihabı, sedef hastalığı, kellik
- Her çeşit artirit
- ME (Miyeljik Ensefalomiyelit), fibromiyalji, kronik yorgunluk
- Alerji, astım, egzema, saman nezlesi, vb
- Hormonal problemler (tiroit, böbrek üstü bezi rahatsızlığı, adet öncesi sendromu)
- Migren, nöropati, nörolojik problemler
- Kronik sistit, yatağı ıslatma, nefropati
- Gıda intoleransları, Gıda Proteini Intoleransı, Enterokolit Sendromu
GAPS tedavisinin temeli, kişiye özel bir beslenme programı uygulayarak bozulan bağırsak florasını tekrar yapılandırıp vücuda toksin girişini kesmek ve vücudun kendisini tedavi etmesini sağlamaktır.
GAPS DİYETİ TEDAVİNİN EN ÖNEMLİSİDİR…
Yasak Yiyecekler
- Tüm tahıllar
- Nişastalı sebzeler
- Şeker, diğer ticari şekerler
- Süt şekeri , laktoz
- Soya içeren nişastalı fasulyeler
- Tüm işlenmiş yiyecekler
- Tüm yiyecek katkı maddeleri
Önerilen Yiyecekler
- Taze veya dondurulmuş tüm pişmiş etler
- Sakatat
- İyi kalite yumurta
- Nişastasız sebzeler
- Kuru meyveler, tüm olgun meyveler
- Kabuklu yemişler ve çekirdekler
- Fermente edilmiş yiyecekler: süt ürünleri, sebzeler, vb.
- Doğal bal
GAPS GİRİŞ DİYETİ
- Az lifli ürünler, naziktir ve iyileştiricidir
- Yiyecekler vücuda yavaşça tanıtılır
- Giriş Diyeti aşamalardan oluşur
- Enterositler için yapı taşları sağlar
- Fermente yiyecekler aracılığıyla faydalı mikropları sağlar
- Gıda intoleranslarını hızlıca giderir
- Giriş Diyeti, sabır ve sebat gerektiren bir aşamadır
Birinci Aşama
- Et, kemik ve balık suyu
- Et suyuyla yapılmış çorba ve sebzeler
- Probiyotik gıdalar: Süt temelli (peynir altı suyu, yoğurt, ekşi krema) ve / veya sebze temelli: lahana turşusu suyu
- Bal ile içilecek zencefil, nane veya papatya çayı
- Aşırı ishal durumunda: Sebze yok! Et veya balık suyu, peynir altı suyu ve / veya yoğurt, lahana turşusunun suyu, çiğ yumurta sarısı
- Aşırı kabızlık durumunda: lahana turşusu suyu ile başlayın; yoğurt ve peynir altı suyu yerine ekşi krema koyun
İkinci Aşama
- Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki gıdalar ile devam edin
- Çiğ yumurta sarısı, daha sonra rafadan yumurta
- Güveç ve tencere yemekleri ekleyin: sebzeli et
Duyarlılık Testi
Gıda alerjisi şüphesi olduğunda ve yeni gıdalar tanıtılırken kullanın.
Üçüncü Aşama
- Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki gıdalar ile devam edin
- Olgun avokado ekleyin
- Yumurta, fındık yağı ve kabak ile yapılan krep ekleyin
- Pişmiş (karıştırılmış) yumurta veya omlet ekleyin
- Lahana turşusu ve diğer fermente sebzeleri ekleyin
- Yağ tüketimini arttırmaya devam edin: hayvansal yağlar.
Dördüncü Aşama
- Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki gıdalar ile devam edin
- Kavrulmuş(fırın) & ızgara et ekleyin
- Soğuk preslenmiş zeytinyağı ekleyin
- Taze sıkılmış meyve suları ekleyin: Meyve sularının içine çiğ yumurta, ekşi krema ya da hindistan cevizi yağı karıştırarak GAPS ‘milkshake’ elde edersiniz
- Kabuklu yemiş unundan yapılan ev yapımı ekmeği ekleyin
Beşinci Aşama
- Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki gıdalar ile devam edin
- Elma püresi ya da pişmiş elma ekleyin
- Çiğ sebzeleri ekleyin
- Meyve sularındaki meyve ve sebze çeşitliliğini arttırın
Bu aşama, dikkatli şekilde tanıtılmalıdır. Birçok hasta 4 ile 5. Aşamalar arasında bir süre için ileri geri gidip gelir.
Altıncı Aşama
- Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki gıdalar ile devam edin
- Soyulmuş elma ile başlayarak, çiğ meyve ekleyin
- Daha fazla bal ekleyin
- Hamur işlerini ekleyin:kabuklu yemiş unu, yumurta, kurutulmuş meyve ve yağ ile yapılan kek, top kekler, vb
TAM GAPS DİYETİ
- Minimum 2 yıl takip edilmeli
- Günde iki kez meyve suyu / milkshake: Sabah ilk iş ve öğleden sonra
- Ana yemekler yumurta, et, balık ve sebze ve bolca hayvansal yağ ile yapılmalıdır. Et suyu ve çorbaların her gün tüketilmesi gerekir
- Fındık ekmeği, krep, kek ve meyvelerin yemek aralarında tüketilmesi gerekir
- Tam Diyet ile başlıyorsanız, “Süt Tanıtım Yap Ürünlerine Başlama Planı”nı uygulayın.
Süt Ürünleriyle Başlama Planı! Sadece Organik
Adım 1: tuzsuz ghee
Adım 2: Tuzsuz tereyağı
Adım 3: Ev yapımı yoğurt, fermente krema ve kefir
Adım 4: Ev yapımı peynir
Adım 5: Olgun geleneksel peynir
Adım 6: Çiğ yoğun krema ve kaymak
Tüm pastörize süt ve süt yerine geçen ürünlerden kaçının!
GAPS DİYETİNDEN ÇIKMAK
- Minimum 1.5 – 2 yıl Tam GAPS’de tam bir iyileşme sağlandıktan sonra deneyin
- Taze patates tanıtın
- Fermente buğday veya Kinoa tanıtın
- Fermente darı tanıtın
- Her seferinde bir gıda tanıtın ve yavaş yavaş gidin
- Bol miktarda doğal yağ ile servis edin
- Ekşi maya deneyin
- Fermente etmeden buğday, darı ve Kinoa deneyin
TAKVİYELER/DESTEKLER
- Ana tedavi diyettir!
- Probiyotikler
- Balık yağı
- Esansiyel yağ asitleri
- İyot boya
- Sindirim enzimleri
- Belirli besin destekleri
Yazan: Stj. Dyt. Sultan Murat
KAYNAKLAR
www.gaps.me
